Impact!
Met dank aan externe factoren
Niels Götz ziet door de huidige stijgende energieprijzen de aandacht voor verduurzaming fors toenemen.
Een gesprek met:
Niels Götz
Partner 5plus1
Al ruim vier decennia is de duurzaamheidskerk bezig om het duurzaamheidsdenken bij de bevolking tussen de oren te krijgen. Een proces dat vooral met vallen en opstaan gaat. Verduurzaming is dan ook lange tijd vooral het domein van koplopers geweest. Innovaties richtten zich ook vooral op die groep. Maar er zit een flinke kloof tussen de koplopers en de veel grotere groep middenmotors. Duurzaamheidsinnovaties hebben pas kans van slagen als ze daarmee de middenmotors weten te bereiken.
Echter, dat is allesbehalve eenvoudig. Middenmotors zijn met innovaties namelijk nauwelijks in beweging te krijgen. Inzetten op bijvoorbeeld ‘het helpt om het klimaat te verbeteren’ is bij middenmotors onvoldoende. Beter is het om bijvoorbeeld te benadrukken dat verduurzamingsmaatregelen de woning meer waard maken, beter verkoopbaar of zorgen voor een beter wooncomfort. Waar koplopers voor nieuwigheden al snel warmlopen moet je dat bij middenmoters vaak downsizen. Bijvoorbeeld door uit te leggen dat in de warmtepomp dezelfde techniek zit als in de koelkast die ze hebben staan.
Het heeft allemaal te maken met hoe onze hersenen werken. Ons gedrag wordt namelijk bepaald door de denkhersenen en het oerbrein. De denkhersenen staan voor logica en langetermijndenken. Het oerbrein wordt gestuurd door driften en is gericht op het nu. En het is vooral het oerbrein dat gevoelig voor externe factoren onze beslissingen bepaalt. De door de oorlog in Oekraïne fors stijgende energieprijzen zijn externe factoren die momenteel bij velen het oerbrein triggeren. Het is jammer dat het zo moet, maar de stappen die veel mensen nu op het verduurzamingspad zetten zijn een veelvoud in vergelijking met de afgelopen 28 jaar dat ik er mee bezig ben.
Waar koplopers voor nieuwigheden al snel warmlopen moet je dat bij middenmoters vaak downsizen
Met dank dus aan de externe factoren is de belangstelling voor energiebesparende maatregelen enorm. Tegelijkertijd hebben we ook te maken met een groeiende groep die kampt met energiearmoede. Mensen die dus echt aan de grond zitten en ook het geld niet hebben om hun huis te verduurzamen. Die zijn alleen maar bezig met overleven. Als we het hebben over externe factoren als hogere energielasten en stijgende inflatiecijfers is hun bordje vol. De accu is leeg en ze sluiten daardoor als het ware de luiken. Je hebt binnen een buurt dan vertrouwenspersonen nodig die net als opbouwwerkers doordringingskracht hebben om deze groeiende groep nog te kunnen bereiken.
Want deze groep heeft vaak de puf niet (meer) om goed bedoelde energieadviezen op te volgen maar heeft de hulp wel hard nodig. Een goed voorbeeld van gerichte hulp vind ik de Fixbrigade in Amsterdam Oost. Nadat een energiecoach bij mensen is langs geweest komt snel daarna een klusser om een en ander te fixen. Denk daarbij aan het dichten van kieren en het aanbrengen van tochtstrips en radiatorfolie. Vaak kleine maatregelen die, zeker dankzij de huidige externe factoren, een groot effect hebben.
