Impact!

Doron: "Toen de oorlog op 24 februari 2022 uitbrak wilde ik graag wat doen. Op 2 maart vertrok ik met mijn vrouw met een bus met medische spullen naar de grens tussen Polen en Oekraïene. Op de terugweg belde ik mijn vriend Jaap Breugem, die teleurgesteld was omdat hij niet in de gelegenheid was om mee te gaan. Ik vertelde hem dat we in Utrecht aan de slag moesten gezien de te verwachten vluchtelingenstroom en zijn kans zou komen. En dat moment kwam al heel snel. Het was de dochter van Arthur Lippus, oprichter van ANNE, die haar vader aanspoorde om ANNE in de avonduren open te stellen. ANNE was de duurzame ontmoetingsplek in Utrecht waar jarenlang Utrechters kennis konden maken met de Global Goals. Zij vond het zonde dat het pand in die uren leeg stond. Het voordeel was ook dat het zich gelijk naast het crisiscentrum bevond waar de Oekraïners als eerste werden opgevangen. Arthur belde mij de ochtend nadat ik terug was. ‘Kunnen we praten?’ zei hij. Ik zat nog vol in de emotie, dus ik zei gelijk ‘ja’.  Dat was het begin. Op 1 april 2022 gingen we open.” 

Drijvende kracht

Anna: “Ik ben nu een jaar in Nederland, nadat ik in maart 2022 met mijn moeder en zoon moest vluchten voor de oorlog. Voor mij is het belangrijk om iets bij te dragen. Dat is de zin van het hier zijn. Ik begon als vertaler bij het crisiscentrum. Begin april ontmoette ik Doron, Jaap en Arthur en zo raakte ik betrokken bij Vital’nya ANNE.” Anna is inmiddels de drijvende kracht in de huiskamer. Zij weet welke behoeftes er zijn en probeert daar vorm aan te geven. Ook geeft ze er zelf vanaf het begin Engelse les. Doron en Jaap zijn bestuursleden van de stichting en op de achtergrond actief, waarbij ze hun netwerk inzetten om aan de behoeften te voldoen. “Anna is onze baas,” zegt Doron lachend. 

Veel activiteiten

“We verzorgen bijvoorbeeld Engelse en Nederlandse lessen,” vertelt Anna, “maar ook fietslessen en yogalessen en zelfs Oekraïense les voor Nederlanders. We hebben Masterclasses die door onze bezoekers zelf worden gegeven. Bijvoorbeeld in dans en zang. Er zijn spreekuren waar je terecht kunt met allerlei vragen. Bijvoorbeeld over werk of voor psychische hulp van een Oekraïense psychologe.”

Ook verzorgt Vital’nya ANNE culturele events en vieringen, bijvoorbeeld voor Onafhankelijkheidsdag op 24 augustus en veteranendag. Afgelopen 24 februari organiseerde ze de landelijke herdenking van een jaar oorlog. “Met de Hogeschool Utrecht hebben we een afspraak voor studenten pedagogiek, die helpen met de kinderopvang.  Ook uit andere opleidingen zijn volop studenten actief, zoals Social Work studenten die het spreekuur hebben opgezet. Dat is fijn,” vertelt Doron. “Het zorgt voor een stukje continuïteit en wij zijn heel blij dat we een leeromgeving bieden voor studenten en dat hun docenten hen hierin begeleiden." 

Ondanks de verdrietige aanleiding voor het openen van de huiskamer zorgt de ontmoetingsplek ook voor mooie momenten. “Een gepensioneerde mijnwerker van 75 uit de Donbas regio kwam hier een oud-collega tegen die hij 30 jaar niet had gezien. Zulke momenten zijn echt hartverwarmend”, aldus Doron.

Van 50 naar 500 bezoekers

Naarmate de Oekraïners langer in Nederland zijn merken Doron en Anna dat de behoefte aan een ontmoetingsplek steeds groter wordt. Ze groeiden inmiddels van zo’n 50 bezoekers naar rond de 500. “In het begin ging het vooral om het bij elkaar zijn en Engelse les te krijgen,” legt Doron uit, “Maar nu is er meer behoefte om ervaringen uit te wisselen. Bijvoorbeeld over het vinden van werk. Ook is er meer behoefte aan Nederlandse les. Veel vluchtelingen zijn inmiddels al aan het werk. Wel is het nog vaak werk onder het niveau van wat ze voorheen in hun land deden. Dat heeft met de taal te maken natuurlijk. Maar ook met hun diploma’s, waardoor ze hier vaak nog een aanvullende scholing moeten volgen. Waar mogelijk helpen we ze daar ook bij.”

ANNE heropent

In de zomer moest Vital’nya ANNE verhuizen omdat het pand van ANNE dicht ging. “We zitten nu een stukje verder, maar nog steeds heel centraal,” legt Verstraelen uit. “We hebben de naam ANNE behouden omdat het voor Oekraïners van grote betekenis is geworden. Ze associëren het met hoop en moed. Alle meubels en andere spullen zijn meegenomen. Wel zo duurzaam om te hergebruiken. Maar wat helemaal bijzonder is, is dat we ook weer vergaderruimtes gaan aanbieden. Onder de noemer ANNE natuurlijk, een heropening. In ons nieuwe pand hadden we vooral in de ochtend ruimte over. We hopen daarmee ook een stukje van onze kosten te kunnen dekken want Vital’nya ANNE wordt op dit moment helemaal gefinancierd door donateurs. En dit wordt door de community zelf georganiseerd en aan Utrecht aangeboden, prachtig toch?”

Kennis delen

Jaap, Anna en Doron willen graag hun kennis delen: “Mochten er naar aanleiding van dit verhaal, bedrijven in het land zijn die denken: ‘Hé, ik heb nog wat ruimte over, waar ik een huiskamer onderdak zou kunnen bieden', laat ze dan vooral contact opnemen, dan helpen wij ze graag op weg.”

Vital’nya ANNE is te vinden op Kanaalweg 86c en geopend vanaf 9.00 uur ’s ochtends tot in de avond.