Impact!
Van land naar pand
Landbouwgrond biedt vele mogelijkheden
Een gesprek met:
Rob Bogaarts
Onze landbouwgrond kan veel meer voortbrengen dan alleen voedsel. Dat weten ze in de Brabantse Peel als geen ander. Een aantal boeren doet daar mee aan het programma van Land naar Pand van Building Balance. Dat betekent dat ze op een deel van hun grond gewassen telen die bedoeld zijn voor de bouwmarkt. We spraken met Rob Bogaarts, ketenregisseur van het project in Brabant.
“Het programma Building Balance is een initiatief van de Ministeries van Binnenlandse Zaken, Landbouw en Economische Zaken, de provincie Noord-Brabant en de Rabobank. Mijn taak is om ketens te vormen van boeren, bouwers, industrie en woningcorporaties. De vraag te activeren en mensen enthousiast te maken voor biobased grondstoffen voor de bouw. Het geeft een hele gave dynamiek. Op dit moment hebben we zo’n acht à negen regionale ketens, we streven naar 20 à 25.”
Dubbel winst
Het mooie van biobased bouwmaterialen is dat het tijdens de teelt zorgt voor CO2-opname. “Je hebt dus een dubbele winst in vermindering van CO2-uitstoot,” legt Bogaarts uit. Natuurlijke materialen die geschikt zijn voor grondstoffen voor de bouw zijn bijvoorbeeld stro, lisdodde, hennep, vlas en miscanthus, vaak als basis voor isolatie- en plaatmateriaal. “Het hangt ook van de grond af wat je kunt verbouwen,” legt Bogaarts uit. “Afgelopen maart hebben we de eerste contracten getekend en ons doel is dat over vijf jaar bij alle nieuwbouw en renovaties de isolatie volledig biobased is.”
“Het is nu zaak iedereen enthousiast en bekend te maken met het programma. Er zijn inmiddels al dertien boeren betrokken met in totaal 160 hectare grond in onze regio. Landelijk streven we naar 50.000 hectare. De informatie en enthousiaste verhalen beginnen op de juiste plekken te landen. Het is zowel voor akkerbouwers als veehouders interessant om deel te nemen. Het is voor hun een heel nieuw businessmodel, daarom organiseren we regelmatig informatiebijeenkomsten voor boeren."
Geen enkele reden om het niet te doen
Ten opzichte van traditioneel isolatiemateriaal is biobased isolatiemateriaal prijstechnisch vergelijkbaar. Wat wel van belang is, is dat het biobased materiaal de juiste certificering qua isolatiewaarde krijgt. “Daar zijn we nu druk mee bezig,” vertelt Bogaarts. “Ook voor na-isolatie is het uitstekend geschikt. Eigenlijk is er geen enkele reden om het niet te doen. Daarentegen zijn er heel wat redenen om het wel te gebruiken. Vooral natuurlijk vanwege het klimaat. Het vormt een rechtstreekse bijdrage aan een beperking van de CO2-uitstoot, wat nodig is als we met een CO2-budget te maken krijgen.”
Ontwikkelingen gaan snel
Bogaarts geniet van zijn rol. "Elke dag is een spannende dag. Ik ben van oorsprong een bouwer, ik heb geen boerenachtergrond, maar nu zit ik regelmatig aan de keukentafel bij een agrarisch bedrijf. Dat zijn bijzondere gesprekken. Maar uiteindelijk kiezen ze er heel bewust voor om mee te doen.” Inmiddels bestaat het team van Building Balance landelijk uit zo'n 45 man. “De ontwikkelingen gaan heel snel. Een aantal collega’s zijn ook in de leer gegaan in het buitenland. In Frankrijk bijvoorbeeld zijn ze heel ver met stro, maar ook in Zwitserland, Duitsland en België zijn vergelijkbare ontwikkelingen. In Nederland zie je inmiddels steeds meer architecten die zich specialiseren en de bouw maakt al grote stappen in biobased prefab constructies. Overigens gaat het bij de boeren ongeveer om tien tot twaalf hectare per bedrijf, dus het is vaak maar een klein deel van de totale grond. De voedselvoorziening komt dus niet in gevaar hoor, we hoeven geen honger te lijden.”
